مشخصات یک شامپوی خوب
شامپو ها فراوردهايي هستند كه پس از مصرف چربيهاي سطحي -ترشحات طبيعي پوست -چرك هاي ناشي از محيط و باقي مانده فراوردهاي آرايش و بهداشتي رااز مو و پوست سر بدون آن كه اثر نامطلوبي داشته باشند پاك مي كنندو بعد از شتشو بايد مو سر براق -طبيعي -بدون شوره و شكنندگي و از لحاظ فرم پذيري قابل كنترل باشد.
قبل از پيدايش شامپو به صورت امروزي مردم براي شستشوي موها از صابون -مواد گياهي (سدر - چوبك و كتيرا) و برخي مواد معدني مانند خاك هاي سيليسي استفاده مي نمودند.ولي صابون متداولترين ماده جهت شستشوي مو بوده و به همين علت اولين شامپوها شامپوهاي صابوني بوده اند.ولي كم كم با پيدايش پاك كننده هاي مصنوعي مخلوطي از صابون و پاك كننده و بلاخره پاك كننده هاي خالص عرضه گرديدند.
تركيب شامپوها:
مواد تشكيل دهنده شامپوها عبارتند از : 1-مواد پاك كننده 2-مواد افزودني
مواد پاك كننده در شامپوها دترژنت ها(سورفكتانت ها) هستند كه براي پاك كردن مو و پوست سر و توليد كف بكار مي روند.
مواد افزودني بيشتر براي جلب رضايت مصرف كننده و بهبودي كيفيت شامپو بكار مي روند . اين مواد شامل: مواد اصلاح كننده ويسكوزيته - مواد كدر كننده و صدفي كننده - مواد شفاف كننده - مواد حالت دهنده مو - مواد ضد شوره و ضد ميكروبي - مواد كاهش دهنده سختي آب - مواد محافظ - پايدار كننده ها - رنگها-عطرها - موادپايدار كننده كف مي باشند.
اغلب دترژنت ها موها را به نحوي مي شويند كه موها بخوبي قابل كنترل نبوده و در نتيجه حالت طبيعي خود را ندارند.عوامل حالت دهنده به صورت لايه نازكي روي مو ها قرار گرفته و مو ها را قابل كنترل كرده و شانه كردن را أسان مي كنند.
فساد شامپو ها به علت قارچها و ميكروارگانيسم ها است . باكتريها مي توانند موجب فساد دترجنت و از بين بردن رنگ فراورده شوند.اغلب شامپو ها محيط مناسبي براي رشد ارگانيسم ها بويژه پسودوموناس بوده و در صورت كافي نبودن ماده محافظ مناسب بوي نامطلوب توليد شده و ظاهرا شامپو كدر مي شود.
پايدار كننده ها موادي هستند كه شامپو را در برابر اكسيدشدن - نور - تغييراتPH و رسوب ذرات جامد محافظت مي كنند.
چون شامپو ها يكي از فراوردهاي بهداشتي براي مصرف روي پوست سر و موها مي باشند بوي أنها بسيار مهم است و از طرفي جهت پوشش بوي نامطلوب اكثر دترژنتها افزايش يك ماده معطر به شامپو ها ضروري است.
پايداركننده هاي كف موادي هستند كه در صورت اضافه شدن به شامپو كيفيت - حجم و پايداري كف را افزايش مي دهند.اين مواد اغلب ويسكوزيته را افزايش داده و موها را لخت و نرم مي كنند.
ارزيابي شامپو ها:
از خواص ضروري شامپو اين است كه ضمن ايجاد كف مناسب (از لحاظ كيفي و كمي) مو ها را تميز - حالت پذير- نرم و براق نمايدو حساسيت روي بافت چشم و پوست نداشته باشد.
يك شامپو خوب بايد خصوصيات زير را دارا باشد:
1-كاربرد آسان و توزيع مناسب روي پوست سر داشته باشد. 2- مشخصات كف مانند سرعت توليد كف -حجم كف - حالت كف(رقيق يا كرمي بودن آن) - پايداري كف -سهولت شستشوي كف از بين موها و پوست سر مناسب باشد. 3-پس از مصرف شامپو موي مرطوب آسان شانه شود.4- عطر آن ملايم بوده و ايجاد حساسيت نكند. 5- مدت خشك شدن مو پس از شتشو زياد نباشد. 6- موهاي خشك حالت پذيري مناسب داشته باشند.مو هاي حالت يافته بايد نرم - براق - صاف - لغزنده - قابل كنترل و همچنين در حالت خشك و مرطوب به راحتي شانه شود.7 - پس از شستشو موها بايد خوب روي يكديگر قرار بگيرند و لخت و قابل كنترل باشند. 8- مو پس از مصرف شامپو جلوه ظاهري مناسب داشته باشد. 9- شامپو روي پوست و مو ايجاد حساسيت نكند. 10- يك شامپو بايد قدرت پاك كننده گي ملايمي داشته باشد.شامپويي كه كل چربي موها را بزدايد شامپوي مطلوبي نيست. 11- پس از شستشو مو ها الكتريسيته ساكن نداشته باشد يعني موها حالت وز نداشته باشد.
شامپوها از پاک‌کننده‌های سنتزی آنیونی هستند. شامپوی مناسب بعد از پاک کردن و تمیز کردن پوست و مو ، اثر نامطلوبی بجا نمی‌گذارد و باعث براق شدن موها می‌شود. همچنین موها براحتی آبکشی شده و شانه می‌شوند. علاوه بر این ، یک شامپوی خوب باعث می‌شود چربی موها زیاد و بار الکتریکی در آن جمع نشود (یعنی هنگام شانه زدن موها به هوا بلند نشوند). بالاخره شامپو نباید باعث تحریک چشم و پوست شود.
فرمول کلی
اکثر شامپوها دارای فرمول یکسان سدیم لوریل اتر سولفات و تری اتانول آمین لورین سولفات هستند. بنابراین اکثر شامپوها کار مشترکی انجام می‌دهند.بجز برخی از شامپوها که مصارف خاصی دارند.
نظر پزشکان در مورد نوع شامپوها
پزشکان متخصص پوست و مو ، اتفاق نظر دارند که نوع شامپو هیچ تاثیری در کاهش ریزش مو و یا پیشگیری از ریزش مو ندارد. غلظت زیاد (که تنها با افزودن بیشتر موادی مثل نمک طعام ایجاد می شود) ، عطر و بوی دل‌انگیز ، رنگهای متنوع و شکل و حالت صدفی مانند ، روشهایی هستند که از نظر روانی تاثیر بسزایی برای جلب مشتری دارند.
اجزای تشکیل دهنده شامپو
عامل پاک کننده : عامل پاک کننده باعث جدا شدن ذرات چرک و کاهش چربی از سطح مو می‌شود که خود ، شامل 3 دسته مواد فعال سطحی آنیونی (مثل سدیم لوریل اتر سولفات و تری اتانول آمین سولفات) ، آمفوتری (ثل بتاتین کوکو آمیدو پروپیل) و غیر یونی هستند.
عامل تقویت کننده کف : عامل تقویت کننده کف (مثل بتاتین) باعث ایجاد کف غلیظ مقاوم می‌شوند.
عامل حالت دهنده مو : عامل حالت دهنده مو باعث می‌شود مو به آسانی شانه شود و هنگام شانه کردن به هوا بلند نشود.
عامل نگهدارنده : عامل نگهدارنده مو را از مواد ضدعفونی کننده و میکروب کش نگه می‌دارد.
مواد جانبی تشکیل دهنده شامپو
عامل صدفی کننده : عامل صدفی کننده (مانند اتیلن گلیکول) به شامپو حالت و شکل صدفی می‌دهد.
عامل غلیظ کننده : عامل غلیظ کننده (مثل نمک طعام) باعث غلیظ شدن شامپو می‌شود.
عامل رنگ و مو
عوامل بالا ، مواد تشکیل دهنده عموم شامپوها می‌باشند. اما علاوه بر این مواد ، گاهی مواد دیگری هم به شامپوها زده می‌شود که چند نمونه از این مواد عبارتند از:
حنا : حنا خاصیت ضدمیکروبی دارد و برای رفع بیماری پوستی مناسب است.
بانونی : بانونی خاصیت ضدمیکروبی و ضدقارچی دارد ، باعث طلایی جلوه دادن مو می‌شود. همچنین تقویت کننده پوست و مو است.
سدر : سدر برای تقویت مو و دفع شوره سر مناسب است. سدر همچنین ضدعفونی کننده است و مقاومت عفونت‌های پوستی را افزایش می‌دهد.
کتیرا : کتیرا خاصیت تقویت کنندگی برای پوست و مو ندارد و به منظورهای غیر ضروری مانند غلیظ شدن شامپو به آن اضافه می‌شود.
انواع شامپو بر اساس نوع مو
شامپوها بر اساس نوع مو به چرب ، معمولی و خشک تقسیم می‌شوند. شامپو برای موهای چرب ، باید دارای قدرت پاک کنندکی بیشتر و روغن کمتر باشد. شامپو برای موهای خشک دارای مقداری نرم کننده است. موهای چرب باید هر روز ، موهای معمولی یک روز در میان و موهای خشک دو سه روز در میان شسته شوند.
شامپوهای طبی
گفته شد که کارکرد و توانایی شامپوهای مختلف در حفظ موها تفاوت زیادی ندارند. اما برخی از شامپوها ساختمان متفاوتی دارند و کاربرد‌های آن بخصوص است، مثل شامپوهایی که جنبه دارویی و طبی دارند. از جمله این شامپوها می‌توان به شامپوهای ضد التهاب و ضد جوش ، شامپوهای ضد قارچ و ضد شوره ، شامپوهای درمان کننده جوش سر ، شامپوهای التیام دهنده پوست و تسریع کننده ایجاد بافت اشاره
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر